VERZAMELDE AREN 2026
Verzamelde aren 2026 Ds. D. Heemskerk (red.) onder redactie van ds. D. Heemskerk Hersteld Hervormd emeritus predikant BIJBELS DAGBOEK DEN HERTOG - HOUTEN
© 2025 Den Hertog B.V. Houten ISBN 978 90 331 3371 8 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij digitaal, elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
IN DIT DEEL SCHRIJVEN: januari - ds. D. Heemskerk februari - ds. H. Lassche maart - ds. M. van Sligtenhorst april - ds. P.J.T. van den Herik mei - ds. J. van Meggelen juni - ds. IJ.R. Bijl juli - ds. R.P. van Rooijen augustus - ds. J.D. Heikamp september - ds. W. Pieters oktober - ds. A.J. Speksnijder november - ds. A. Vlietstra december - ds. A. de Groot
WOORD VOORAF Vanuit deze nieuwe uitgave Verzamelde aren mag u dit jaar weer van dag tot dag onderwijs ontvangen vanuit het Woord Gods. Het zijn geen eenvoudige tijden. Na de zondeval staat er in het Woord geschreven dat de aarde met wrevel vervuld was. Dit is bepaald niet verbeterd. Oorlogen, geruchten van oorlogen, rampen, ja, alle tekenen van het laatste der tijden lijken aanwezig te zijn. Beangstigend zijn allerlei ontwikkelingen. De dichter van Psalm 119, naar alle waarschijnlijkheid David, had het voor zichzelf niet gemakkelijk. Hij spreekt dat hij door benauwdheid en angst getroffen werd. Waren dat ontwikkelingen in de maatschappij van die dagen, of waren het persoonlijke omstandigheden die hem deze woorden deden uitspreken? Waren het de vijanden die hem van diverse zijden omringden en hem naar het leven stonden? Waren het geestelijke zorgen en benauwdheden? De oprecht gelovige heeft een levenslange strijd te voeren en aanvechting, twijfelmoedigheid en moedeloosheid zijn helaas vaak zijn metgezellen. Zijn kracht vindt David, en dat is ook voor ons van belang, in het Woord Gods. Zijn vermaak te midden van al de zorgen en noden mag hij hebben in de Schrift: Als ’t mij benauwd of bang gevallen is, Dan heb ik mij vermaakt in Uw geboden. De zuiverheid van Uw getuigenis Blinkt altoos uit, zelfs in de zwaarste noden; Leer mij ’t verstaan, zo leeft mijn ziel gewis. Het naar verderf in eeuwigheid ontvloden. (Ps. 119:72) Hopelijk mag u in het onderzoeken van Gods Woord en het lezen van het dagboek dit vermaak van de dichter ervaren voor eigen hart en
leven. Ongeacht onze levensweg, de last die we te dragen hebben, het kruis dat op ons ligt, het hoeft niet in de weg te staan om dan juist onderwijzing uit het Woord te ontvangen en een heilig vermaak in dit Woord te mogen kennen. De Heere zegene dit eenvoudige onderwijs aan ons hart tot roem van Zijn genade. Nieuw-Milligen, juli 2025 Ds. D. Heemskerk
1 januari NIEUWJAARSDAG Daarom zullen wij niet vrezen... Psalm 46:3a Het is vandaag de eerste dag van het nieuwe jaar 2026. Het is altijd een bijzonder moment als het oude jaar afgesloten en een nieuw jaar begonnen wordt. De vraag komt dan in ons op: wat zal dit nieuwe jaar ons brengen in ons persoonlijk leven? Wanneer wij letten op het grote wereldgebeuren, dan nemen de zorgen toe. De grootmachten die tegen elkaar opstaan. De Schrift wordt, zeker in onze tijd, vervuld als er gesproken wordt van oorlogen en geruchten van oorlogen. In onze tekst staat een belijdenis. De dichter kent geen vrees. Hoe is dat nu mogelijk? Waren het toen tijden zonder oorlogen en benauwdheden? Was alles in stille gerustheid? Nee, dat was niet het geval. Hij spreekt zelfs over omstandigheden die zo ernstig kunnen zijn, dat de gehele aarde in beweging komt. ‘Al veranderde de aarde haar plaats, en al werden de bergen verzet in het hart van de zeeën’ (vs. 3b). Dat zijn toch zeer schokkende en ingrijpende gebeurtenissen als bergen, die bekendstaan om hun vastheid, verzet zouden worden en de gehele aarde van plaats zou veranderen. De dichter kent zelfs onder zulke ontzaggelijke gebeurtenissen een heilige kalmte en stille gerustheid. Wat is het geheim? Hij vermeldt dit voorafgaande aan de tekst: ‘God is ons een Toevlucht en Sterkte; Hij is krachtiglijk bevonden een Hulp in benauwdheden’ (vs. 2). In het verleden heeft de Heere, de getrouwe Verbondsgod, betoond dat Hij Zijn genade en trouw ongedacht en onverdiend wil bewijzen. Deze genade in het verleden geeft de dichter hoop en verwachting voor het toekomende, ongeacht bange en benauwde omstandigheden. Is dit ook uw ondervinding geweest in het verleden en uw levende verwachting voor het toekomende? In het geloof de toevlucht te nemen tot de troon der genade geeft ons dan tijden van heilige onbevreesdheid. Lezen: Psalm 46 Zingen: Psalm 46:1
2 januari Een psalm voor den opperzangmeester, onder de kinderen van Korach. Psalm 85:1 Het opschrift is opmerkelijk, namelijk dat de koorzangers de naam dragen van de kinderen van Korach. Deze psalm is gedicht na de ballingschap, dus lange tijd, zelfs vele honderden jaren na de uittocht uit Egypte en de doortocht door de woestijn. In die tijd vond de opstand plaats van Korach, Dathan en Abiram. Korach begeerde de plaats van de hogepriester Aäron als afstammeling van de stam van Levi. Dathan en Abiram, nazaten van de oudste zoon van Jakob Ruben, verlangden de plaats van Mozes, de regering over het volk. De geschiedenis en haar verschrikkelijke afloop is bekend. De opstandelingen werden verteerd door het vuur bij het heiligdom of verzwolgen door de aarde. De kinderen van Korach stierven echter niet. Naar alle waarschijnlijkheid hebben zij zich afzijdig gehouden van het rebelse gedrag van hun vader. Hoevele geslachten en andere namen zijn er ondertussen gepasseerd. Nu, na zo’n lange tijd, worden deze tempelzangers gedurig bepaald bij hun afkomst door het dragen van de naam van hun voorvader. Het is voor hen reden tot gedurige vernedering als ze denken aan hun afkomst en met verwondering als ze zien op de plaats die ze in mogen nemen in het heiligdom. Zij mogen tempelzangers zijn en de grote daden en de trouw van God bezingen. Hierin ligt voor ieder een les. Wanneer wij iets leren kennen van de vreze des Heeren, dan worden we ook bij onze afkomst bepaald. Onze eerste vader Adam was een rebel en opstandeling. Genade leert ons dit verstaan. Dit geeft verdieping in het geestelijke leven, in ons gebed en gezang. Het wonder van Gods vrijmachtige genade wordt zo doorleefd. Weet u iets van dit terugleidend en ontdekkend onderwijs? De apostel geeft eveneens dit onderwijs aan de gemeente van Efeze, als hij schrijft: ‘Daar gij dood waart door de misdaden en de zonden’ (Ef. 2:1b). Wie roemt, roeme in den Heere! Lezen: Efeze 2:1-10 Zingen: Psalm 65:2
3 januari Gij zijt Uw land gunstig geweest, Heere. Psalm 85:2a Deze psalm is gedicht na de ballingschap. Het oordeel was over het volk gekomen na de vele waarschuwingen uit de mond van verschillende profeten. Er werd echter niet gebroken met de zonden van de afgoderij. De ernstige waarschuwingen werden helaas niet ter harte genomen. De vijand kwam en de stad werd verwoest, de tempel in brand gestoken, het volk grotendeels gedood en het overige gedeelte weggevoerd naar Babel. Een periode van zeventig jaar volgde waarin zij in de vreemde verkeerden. Nu zingt de dichter van de verlossing die gekomen is op Gods tijd. Hij belijdt de oorzaak van deze bevrijding uit de tirannie van Babel. ‘Gij zijt Uw land gunstig geweest, Heere!’ Hier klinkt in door dat de Heere alle eer toekomt. De bevrijding heeft niet plaatsgevonden vanwege enige verdienste aan de zijde van het volk. Integendeel, zij hebben geen reden gegeven om bevrijd en verlost te worden. Een groot deel van het volk heeft zich geschikt in de situatie van de ballingschap. Uit de woorden van de tekst blijkt het Gods gunst te zijn die de oorzaak was van de verlossing. Zijn vrije gunst, die eeuwig Hem bewoog. Dit is de enige oorzaak van de verlossing, niet alleen van dit volk, maar van elke zondaar die door genade getrokken wordt uit de duisternis tot Zijn wonderbaar licht. Hij heeft redenen genomen uit Zichzelf. Hoe kan de Heere deze gunst bewijzen aan dit volk? Dat is mogelijk en wordt ons duidelijk gemaakt door de Naam, die door de dichter gebruikt wordt. Het is de Naam van de Drie-enige Verbondsgod. Hierin ligt Zijn verlossend handelen en Zijn Goddelijke trouw gewaarborgd. De Vader en Zijn verkiezende liefde, de Zoon en Zijn verlossend handelen en de Heilige Geest, Die Heere is en levend maakt. Dit was toen, en is ook nu de enige Grond om verlost te worden. Bent u al een aanroeper van deze Naam? Lezen: Psalm 85 Zingen: Psalm 89:8
4 januari Gij zijt Uw land gunstig geweest, Heere. Psalm 85:2a De Naam Heere is de Naam die alles te maken heeft met de opzoekende liefde Gods en met Zijn vrijmachtig welbehagen. Hij is het, Die begonnen is met dit verbond. Het is immers het verbond der genade. Dit verbond vloeit voort uit Zijn eeuwige, eenzijdige liefde en kenmerkt zich door Zijn onwankelbare trouw. Het nam de plaats in van het werkverbond in het paradijs. Dit werkverbond was afhankelijk van de gehoorzaamheid van de eerste Adam. Hij stond op tegen God en verbrak daarmee dit verbond. Adam bleef niet langer getrouw aan de opdracht en viel voor de verzoeking van de grote leugenaar, de duivel. God riep hem echter, ons aller vader, en ontnam hem zijn verontschuldigingen en Hij maakte hem zijn zonde bekend. Hij openbaarde hem ook het genadeverbond en sprak van het Vrouwenzaad, de Tweede Adam, Die in de volheid des tijds komen zou om de deugden Gods te verheerlijken en de prijs voor de zondeschuld te betalen voor al degenen die in Hem geloven zullen ten eeuwige leven. Het eenzijdige van Gods handelen vinden we ook in de roeping van Abram uit Ur der Chaldeeën. Hij werd uit het heidendom geroepen vanwege dit genadeverbond. De trouw Gods aan Zijn verbond blijkt telkens door heel de Schrift heen. Hij straft hen vanwege hun zonden, maar betoont ook telkens weer Zijn opzoekende trouw en vergevende liefde. Hij klaagt over hun trouweloosheid en ontrouw aan Zijn verbond. ‘Och, dat Mijn volk naar Mij gehoord had’ (Ps. 81:14). Nochtans was Hij met hen begaan en zag hun angst en tranen aan. Zo ook hier in de tekst. Na zeventig jaar ballingschap is het vanwege Zijn trouw aan Zijn verbond dat Hij hen opzoekt en bevrijdt. Zo roept Hij ook ons, ondanks onze schuld en ontrouw, welmenend tot bekering en geloof in Hem, de getrouwe en barmhartige Heere. Roept u reeds tot Hem? Lezen: Psalm 111 Zingen: Psalm 111:5
5 januari De gevangenis van Jakob hebt Gij gewend. Psalm 85:2b De dichter noemt de ballingschap een gevangenis. Dat is het ook ongetwijfeld geweest voor elke Israëliet, die liefde kende aangaande de dienst en het huis des Heeren. Wat zal het een diepe smart geweest zijn voor elk die de vreze Gods kende, om verstoken te zijn van de opgang naar Gods huis en het onderhouden van Zijn dag en inzettingen. Wat klaagde David in de psalmen hierover wanneer hij op de vlucht was en de opgang miste samen met de feesthoudende menigte. Het volk wordt hier onder de naam Jakob samengevat. Dit is een opmerkelijke naam. Men stelt nogal eens dat deze naam ‘bedrieger’ betekent. Dit is echter onjuist. Het is waar dat Jakob zijn oude vader bedrogen heeft, en als u dat tegen hem zou zeggen, zou hij u ongetwijfeld gelijk geven. De ouders hebben meer dan twintig jaar geworsteld aan de genadetroon om de vervulling van de belofte Gods. Zij ontvingen een tweeling, Ezau en Jakob. De verklaring van de naam Jakob vindt u in de kanttekening op Hosea 12:4. Daar staat geschreven: ‘In moeders buik hield hij zijn broeder bij de verzenen, en in zijn kracht gedroeg hij zich vorstelijk met God.’ De betekenis hiervan is: ‘Tot een teken dat God Jakob het recht der eerstgeboorte door loutere genade toegelegd had, dat hij door het recht der natuur niet kon hebben.’ Dit eerstgeboorterecht kwam Ezau volgens de natuur toe als eerstgeborene. Maar nu gaf de Heere dit recht aan Jakob, de kleinste, de zwakste en Hij deed dit uit loutere genade. Het was niet Kaïn, maar Abel. Niet Eliab, maar David. De Heere gaat soms ongedachte wegen. Hij handelt naar Zijn raad en welbehagen. Zijn wil geschiede. Kent u deze onderwerping en aanbidding? Lezen: Psalm 147 Zingen: Psalm 147:10
RkJQdWJsaXNoZXIy OTA4OQ==