14 de Psalmen. De eenvoud is de schoonheid van het leven, waarvan de waarheid de ernst is. Het doet ons ons afkeren van al het pompeuze en frivole. Het doet ons bidden en werken, zonder enige plechtstatigheid of ‘pracht en roemvanwoorden’.Het is een levenskracht, die zich uit in concentratie en de aandacht voor het eeuwige leven, en het geeft een ‘monumentale stijl’ aan het leven dat in ‘menig boerenhuis’ beter wordt begrepen dan in de ‘drukke persoonlijkheidscultuur’ van de zogenaamde ‘cultuurmens’. In zijn eigen tijd zag Noordmans al dat dit leven teloorging, doordat het fundament van ernst, eenvoud en ascese verbrokkelde: de Bijbellezing, het gebed, het gezamenlijk zingen van de Psalmen gingen meer en meer ontbreken, de kritische reserve tegenover de wereld nam af. De kerken waarin hij opgroeide en preekte, enwaar het Réveil bloeide, staan er nu veelal leeg en doods bij, en stralen een schaamtevol verwijt aan onze afvalligheid uit. Soms is er nog eens per maand een dienst. Sommige hebben een geheel andere bestemming gevonden. Noordmans’ eerste pastorie is nu een bed & breakfast annex kanoverhuur.6 Daarom had ik niet gedacht dat die vier mannen bij het haventje na ruim anderhalve eeuw nog zouden weten wie ds. Felix was geweest. Maar nu ze zelf zijn naam noemden, kwam ik voor de dag, en toen stonden we op, haalden de sleutel bij de koster en Sybren Renema liet me alles zien: de kerk, de pastorie, en het paadje dat ds. Felix volgde als hij naar de kerk liep. In de consistorie hangt nog de draagbaar waarop overleden kinderen ten grave werden gedragen. Ernstige teksten aan de muur (geschreven door boer Broer Johannes van Abbema) roepen op om onze sterflijkheid te bedenken: ‘De dood gaat niemand hier voorbij, ’t Is jong of oud, ook wie hij zij.Waak steeds en bid en wees bereid voor ’t naderen der eeuwigheid’. Bij een restauratie is een mozaïekvloer uit de Middeleeuwen blootgelegd. Wie hier ronddwaalt, beseft weer eens: in de kerk is geen tijd. Maar dreigt wel de vergetelheid. En daarom moest dat boek over ds. Felix er komen. Ds. Felix was een bijzondere figuur. Niet veel theologen uit de negentiende eeuw hebben kunnen zeggen dat zij als kind nog op de knieën van Bilderdijk hebben gespeeld. Dat zij later in hun leven thuis een avond lang 6. Voor de ontkerkelijking in Friesland, zie M. Staverman, Buitenkerkelijkheid in Friesland (Assen, 1954), en C.S.L. Janse, ‘Waarom houdt de Biblebelt bij Staphorst op?’, Reformatorisch Dagblad van 18 maart 2021.
RkJQdWJsaXNoZXIy OTA4OQ==